Tuinhier Tip!

Telen van tomaten

Tomaten zijn lekker en gezond én nog leuk om zelf te kweken. Tuinhier Oudenburg biedt jullie de mogelijkheid om planten aan te kopen via een groepsaankoop. De planten zouden een 20tal cm groot zijn en resistent tegen de gevreesde aardappelziekte phythofthora.(Phytophthora infestans)

Inhoudstafel

• Voorbereiding
• Wat(hoeveel) is de tussen afstand bij de tomaten onderling?
• Hoe de tomatenplantjes planten?
• Hoe diep plant je tomaten?
• Hoe de tomatenplanten verzorgen?
• Hoe tomatenbladeren verwijderen?
• Bestuiving zelf een handje helpen
• Hoe de tomatenplanten dieven?
• Hoe tomatenplanten in een pot planten?
• Wanneer de tomaten oogsten?
• Hoe tomaten zaaien, uitplanten en oogsten?
• Hoe water besparen?
• Tuinhier Tip

Voorbereiding

Kies een strook waar de grond minstens 6 uur volle zon per dag krijgt.

• de grond losmaken (fijn korrelig) met een klauw of een woelvork
• hark de aarde fijn

Wat(hoeveel) is de tussen afstand bij de tomaten onderling?

De plantafstand

• in de rij 60 cm
• tussen de rijen 80 cm

Hoe de tomatenplantjes planten?

De afgeharde tomatenplantjes worden na de ijsheiligen (half mei) buiten geplant. De planten hebben het liefst een hoogte van 20 à 30 cm en met een donkergroen stevig blad en met de eerste bloemtros zichtbaar, maar nog niet geopend. Plant je tomatenplanten met zorg, het bespaart je veel werk achteraf.

• maak een putje
• eventueel iets dieper dan tomatenpotje
• aangekochte planten
  • gelijk met het grond niveau planten
  • eventueel bedekken met een klein lage grond (tegen wortel rot)
• zelfgezaaide planten
• meestal de onderste wortelhaartjes met aarde bedekken
• verwijder de onderste bladeren
• plant het tomatenplantje in de grond
• duw een stok van ca 2 m naast de tomatenplant stevig in de grond (voor de struiktomaten is een stok van 1 m meestal voldoende)
• bind de tomatenplant regelmatig op, anders valt hij op de grond (of kraakt de tomatenplant)
• na het planten de bodem met mulch bedekken
  • om het vasthouden van vocht te bevorderen
  • om te vermijden dat de grond uitdroogt
  • om minder temperatuur schommelingen te krijgen
• geef onderaan de plant voldoende water

Hoe diep plant je tomaten?

 

Hoe de tomatenplanten verzorgen?

• Omtrent de verzorging hebben tomatenplanten vooral behoefte aan een zonnige standplaats en warme-, goed bemeste- en waterdoorlatende grond.
• Geef altijd water onderaan de plant. Zo heeft je tomaat minder kans op schimmelziekten. Geef bij voorkeur ‘s morgens water.
• Geef ook liever 1x in de week heel veel water in plaats van elke dag een klein beetje. Zo ontwikkelt je tomatenplant langere, diepere wortels en daarmee een sterker wortelsysteem.
• Tomaten teveel water geven:
  • dan verkleuren (geelachtige bruin) de bladeren
  • dan kunnen de vruchten barsten
• Zodra de planten wat groter en zwaarder worden, hebben de planten steun nodig.
  • Bindt de planten door middel touw of klips aan een stok.
  • Je kan ook een tomatenspiraal gebruiken en de plant rond de spiraal draaien

Hoe tomatenbladeren verwijderen?

• Om de tomatenplanten nog sterker te maken, worden de versleten bladeren verwijderd. De ernstig versleten bladeren kosten de plant energie. Dus reden genoeg om de bladeren te verwijderen. Sommige tuinhierders nemen een deel van het blad weg. Andere tuinhierders halen het volledig blad weg, hierdoor zal de tros sneller rijper. De tros krijgt immers meer zonlicht. Anderzijds kan je de tomaten gemakkelijker oogsten.
• Je kan de bladeren van de tomatenstam afbreken. Je neemt de blad helemaal bij de stam en met een snelle krachtige beweging naar beneden (of boven) en het blad breekt af. De wonde is egaal vlak, zo is de kans opschimmelziektes het kleinst. Het blad breken gebeurt in één keer!
• Een andere methode is het gebruik van een snoeischaar of een scherp mes. Knip of snij langs de stengel, hierdoor ontstaat een egale snijwonde. De kans op schimmelinfecties is erg klein.

Hoe de tomatenplanten dieven?

• De tomatenplanten dien je minstens één keer per week te "dieven". Dieven is het verwijderen van de nieuwe zijstengels in de oksels van de plant. De zijstengel worden ook okselscheuten genaamd. Deze okselscheuten zijn als het ware overbodige takjes die alleen maar energie van de plant stelen.(vandaar de naam dieven) Door deze zijstengels tussen de oksels van de plant weg te nemen, zal de plant sterker worden Je krijgt een steviger plant met dikkere stam en de vruchten worden over algemeen groter.
• Verwijder de okselscheut, het liefste al zodra je de okselscheut ziet verschijnen. Dan geneest het plantwondje in de oksel van de tomatenplant beter. De kans op infectie is veel kleiner. Dus krijg je minder kans op ziektes en schimmels.

Tuinhier Tip

• De dwergtomaten (meestal zelf toppers) hoef je niet te dieven
• Kerstomaten die je niet dieft, zorgen voor een snellere groei. Hierdoor krijg je een chaos van tomaten takken.

Bestuiving zelf een handje helpen

Hoewel tomaten zelf (in samenwerking met bijen) voor de bestuiving zorgen, kan je vanaf het moment dat er gele bloemen tevoorschijn komen helpen bij de bevruchting. Door de planten zo nu en dan (bij voorkeur ‘s morgens tussen 10 en 11 uur) zachtjes te trillen, het stuifmeel komt sneller los en verstuift. Het vergroot de kans op bevruchting van de bloemetjes en je bekomt meer lekkere tomaten.
Bij tomaten die buiten staan, helpt de wind bij de verstuiving en is het lichtjes trillen praktisch overbodig.

Hoe tomatenplanten in een pot planten?

Wanneer de tomaten oogsten?

• Oogst de tomaten, wanneer ze de volledige kleur hebben
• Vanaf begin/half juli kan je de eerste rijpe tomaten oogsten, afhankelijk van het weer en de vroegheid van het ras. (Er zijn vroege en laatrijpende rassen)
• Tomaten kan je de hele zomer oogsten zelf tot in oktober.
• Neen de tomaat met je duim en wijsvinger en maak een draai beweging naar boven. Bij grote tomaten kan je een mes gebruiken.
• Pluk altijd boven het kroontje, zo blijven de vruchten langer vers.
• Wanneer in de maand september de kou toeslaat is het vaak verstandig om ook de nog niet rijpe tomaten te plukken.
• De niet rijpe tomaten kan je dan op de vensterbank laten narijpen naast een appel of een banaan in een houten- of kartonnen bakje. Dek het geheel met krantenpapier af.

Tuinhier Tip

• Schik de tomaten naast elkaar in een bakje.
• Leg de tomaten nooit op elkaar, dan worden ze zacht en schimmelen ze gemakkelijker
• Leg tomaten nooit in de frigo.

Hoe tomaten zaaien, uitplanten en oogsten?

Tuinhier Tip

• Last van de witte vlieg, plant tussen de tomatenplanten basilicum De geur van de baslicum kan de witte vlieg weghouden. Ook een tabaksplant en oost-indische kers kunnen helpen.
• Combinatieteelt: Aardappelen zet je beter niet in de buurt, zoete aardappels mogen wel nabij geplant worden.

Tips om schade of uitbreiding van de tomatenplaag te voorkomen

• Plant op een ruime afstand van elkaar. (50 cm of meer; 50 x 60 of 50 x 80 cm)
• Kas/serre en plastiektunnel zoveel mogelijk verluchten zodat er geen druppeltjes vallen op de planten.
• Tomatenplanten in de kas/serre kan je best 's morgens goed verluchten, zodat de planten snel kunnen opdrogen. Tijdens warme nachten kan je een dakraam of de deur geopend laten.
• Zorg dat de planten binnen niet nat regenen onder verluchtingsramen en aan de deur.
• Planten in de kas/serre die 's morgens toch nat staan kan je best direct droog schudden.
• Goede (droge) groeiomstandigheden voorkomen veel problemen. Probeer een regenbescherming te voorzien (Een plastieken afdakje naar het oosten gericht. Foto genomen in de kasteeltuin te Gaasbeek)
• Pottomaten kan je tijdelijk op een droge, lichtrijke plaats zetten. vb. in de veranda, kas/serre of onder een plastiek tunnel.
• Bij de zelftoppende- of struik tomaten laat je de meeste okselscheuten (dieven) staan, maar verwijder je de bladeren die de grond raken. Verwijder ook alle bladeren onder de onderste vruchttros. Dun de okselscheuten of takken wat uit zodat ze wat luchtig groeien.
• Giet zoveel mogelijk 's morgens en probeer niet op de bladeren te gieten. Bij het gieten mogen er geen spatten vallen op de bladeren!
• Verwijder bladeren die de grond raken of die het water geven bemoeilijken. Als de vruchten van de onderste tros goed zichtbaar zijn dan mag je geleidelijk aan de bladeren onder de onderste vruchttros verwijderen.
• Zorg voor een luchtig gewas dat snel kan opdrogen: dieven tijdig verwijderen, bladsnoei (bladeren halveren indien nodig), ...
• Geef niet teveel stikstofmeststoffen (N) want dan worden de planten meer vatbaar voor schimmels. Kaliummeststof (K) zorgt voor kloeke, gezonde planten.
• Werk niet in een nat gewas, want dan worden ze gemakkelijk geïnfecteerd.
• Verwijder zo snel mogelijk verdacht uitziende bladeren of planten. Ontsmet nadien uw handen en mes. (Ook aan uw kleren kunnen schimmelsporen hangen).
• In augustus & september kan je de volgroeide, bijna rijpe vruchten kan je vroegtijdig (groengeel) afplukken en binnenshuis (uit de zon) laten narijpen.
• Gooi geen zieke plantendelen op de compost
• Zorg voor een goede vruchtafwisseling (1 keer tomaten om de 4 jaar).
• Bij openluchttomaten kan je best het aantal trossen beperken tot 3-4 stuks ofwel top je ze op 10 juli reeds in. Bij de vroegrijpende rassen (o.a. 'Nadja') kan je twee bladeren boven de vierde tros insnoeien.
• Plant in openlucht bijvoorkeur vroegrijpende tomatenrassen zoals Bloody Butcher, Estrelle, Glacier, Ida Gold, Nadja en Yellow Taxi.
• De meeste laatrijpende rassen zijn erg vatbaar en die kan je beter in de kas/serre kweken. Mits een goede vakkennis is tomatenteelt in de kas/serre ZONDER gewasbeschermingsproducten mogelijk!
• Plant geen tomaten nabij plaaggevoelige aardappels, tenzij ze naast ziektetolerante aardappelen staan.
• Kies voor het zaaien en planten van plaagtolerante tomatenrassen. Meer info

Referentie: Fruitabc

Mijn dank gaat uit naar de spontane nationale medewerking van Dhr. Guy De Kinder voorzitter Tuinhier Melle

Groente- en Fruit Encyclopedie.
Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder.
Uitgeverij: Kosmos Uitgevers.
Met teelthandleidingen van alle bekende en bijzondere groente- en fruitsoorten, voor succesvolle en smakelijke opbrengsten uit kleine en grote tuinen. Een standaardwerk voor iedereen die zich wil verdiepen in het telen van groenten en fruit.
Dit boek telt 414 pagina's (A4) en is rijkelijk geïllustreerd. Meer info

Gemakkelijk fruit. Uit eigen tuin, van terras of balkon.
Auteur: Guy De Kinder. ISBN 978 90 2156 2803
Kosmos Uitgevers. Aantal blz. 128 (A5).
DRUK: 2016.
Praktische gids voor ieder met een tuin, terras of balkon die graag van eigen fruit wil genieten. Meer info

ABC VAN HET PLANTENLATIJN. BETEKENIS VAN BOTANISCHE NAMEN.
Auteur: Guy De Kinder. ISBN: 978-94 906 54009.
Leer plantennamen aan de hand van hun betekenis. Voor leerkrachten, studenten, groenauteurs, dierenartsen, gepassioneerde tuinliefhebbers en verzamelaars. Meer info

Fruitnieuwsbrief
Maandelijks wordt er via email naar ruim 5400 abonnees een digitale nieuwsbrief verstuurd met praktische tips voor het telen van eigen fruit. Lees meer.

Groepsaankoop tolerante planten

Tolerante tomatenplanten

• Philovita F1 (rode cherrytomaat, cocktailtomaat)
• Gourmandia F1 (Cœur de Bœuf tomaat)
• Premio F1 - Rode trostomaat
• Gold Nugget F1 - gele cerrytomaat
• Cornabel F1 (Cornue des Andes)

Tolerante plantaardappelrassen - pootaardappelen

• Alouette
• Carolus
• Sevilla
• Vittabella

Groepsaankoop van resistente plantaardappelen en resistente tomatenplanten (klikken)